Wikken & Wegen
Werken in de zorg betekent, elke dag opnieuw, omgaan met ethische vragen: wat is voor deze persoon, hier en nu, menselijk gezien het allerbeste? Daarbij kan het gaan om vragen van levensbelang, maar ook om gewone dagelijkse situaties. Bij het stellen en beantwoorden van ethische vragen zijn de normen en waarden van de cliënt én van de medewerker het uitgangspunt. Goed omgaan met ethische vragen betekent in de eerste plaats een zorgvuldige afweging maken; steeds opnieuw wikken en wegen, alleen of samen met andere betrokkenen.
Zorgvisie
De zorgvisie van PSW is De Taak. Hierin zijn de normen en waarden van onze organisatie vastgelegd. Hoe kijken we naar mensen met een verstandelijke beperking; wat willen we hen bieden en op welke manier bejegenen we onze cliënten? De Taak biedt houvast wanneer het gaat om wikken en wegen over ethische vragen. De brochure ‘Wikken en wegen’ van PSW stamt uit 2014 en moet geactualiseerd worden. Na 10 jaar zijn er nieuwe ethische vraagstukken actueel.
Moreel Beraad
PSW heeft een commissie Moreel Beraad die teams bijstaat bij ethische vraagstukken. Lees er hier meer over:
“Er zijn dilemma’s, gun je de aandacht om ze te bespreken!”
Erwin Kreugel en Anouk Janssen werden voor PSW en Vijf opgeleid tot gespreksleiders ‘Moreel Beraad’. Anouk: “Wij kenden nog geen Moreel Beraad. Dat is verrassend als je bedenkt met hoeveel dilemma’s medewerkers dagelijks binnen de zorg te maken krijgen. Elke collega kan er wel een paar opnoemen. De tien bijeenkomsten die we tot nu toe gehad hebben bevestigen mijn mening dat Moreel Beraad niet alleen mág, maar zelfs noodzaak is en echt iets toevoegt. We krijgen positieve reacties op de bijeenkomsten.”
Wat is Moreel Beraad?
Erwin: “Moreel Beraad is een methodiek waarin een gespreksleider met een groep een vraag of dilemma uit de praktijk bespreekt. Het is niet ’zomaar een gesprekje over wat iedereen ergens van denkt.’ Centraal staat een concreet waargebeurde en zelf meegemaakte situatie die jou aan het denken zet, bezighoudt of soms zelfs lichamelijk raakt in de zin van niet kunnen slapen, buikpijn, onrust of anderszins. Een dilemma heeft altijd meerdere kanten en is vaak een gevecht tussen gevoel en verstand. Welke keuze je ook maakt, er zijn altijd nadelen aan verbonden die botsen met je cliënt, anderen, maar vooral met jezelf. In een Moreel Beraad trechtert de gespreksleider in gesprek met de groep op methodische wijze de situatie tot de kern. Waarden, normen en drijfveren spelen hierbij een belangrijke rol. Ik als gespreksleider dien neutraal en niet oordelend te zijn en moet passend bij de methodiek de juiste vragen stellen.”
Verdieping
Anouk: “Moreel Beraad is geen debat, discussie of elkaar overtuigen. Het is elkaar bevragen en elkaars meningen, overwegingen, normen en waarden leren kennen. We gaan echt de verdieping in. Dat is intens en kan best confronterend zijn. Onderling begrip leidt er toe dat iemands dilemma een gezamenlijk probleem wordt. Dat alleen al is fijn om te ervaren. Een Beraad kan tot een concrete oplossing leiden, het is niet het doel. Belangrijker is het proces van elkaar begrijpen, verbinding, gedragenheid en vrede hebben met een keuze die gemaakt is. Moreel Beraad bevordert daarnaast de dialoog en openheid. Mijn oproep is dan ook: heb je een dilemma: zorg dat het besproken wordt! Dat is echt van meerwaarde. Wij leveren daar middels Moreel Beraad graag een bijdrage aan.”
Aan een Moreel Beraad (duur: twee uur) gaat een intake vooraf waarin de vraagstelling en groepssamenstelling wordt besproken. Na een Moreel Beraad kan indien gewenst een vervolg afgesproken worden. Meer informatie of een aanvraag? Neem contact op met Anouk Janssen (a.janssen@vijf.org | 06-835672200 of Erwin Kreugel (a.kreugel@psw.nl | 06-20036066).