Op twee plaatsen in Nederland runnen cliënten van een zorgaanbieder voor mensen met een verstandelijke beperking een gemeentelijke bibliotheek. Tegelen is er één van: sinds enkele jaren bemannen de deelnemers van activiteitencentrum Tegelen van PSW de plaatselijke vestiging. Vivianne, Renée, Pauline en Hanifa zijn enkele van de circa twintig deelnemers die in de bieb werken. Mandy en Michelle zijn beide begeleidsters: “De deelnemers draaien de bieb, de begeleiding springt alleen in als ze hulp nodig hebben.” Renée: ”Wij kunnen hier laten zien dat ook mensen met een beperking in het gewone leven kunnen meedraaien! Dit is superleuk werk en het gaat echt goed!”

Wederzijdse behoefte
Net als in veel steden en dorpen verdween jaren geleden vanwege bezuinigingen ook in het centrum van Tegelen de bibliotheek. Mandy: “Een gemis omdat een bieb niet alleen boeken uitleent maar ook een sociale functie heeft, zeker voor oudere inwoners. De kleine bibliotheekjes die ter vervanging in scholen werden ingericht, waren voor veel mensen moeilijk bereikbaar en/of slecht toegankelijk. Hoofdvestiging bibliotheek Venlo wilde de bieb graag terug in het centrum van Tegelen maar de financiële middelen daarvoor ontbraken. Wij hadden drie deelnemers in ons activiteitencentrum met als wens: werken in een bibliotheek! Tegenover ons activiteitencentrum lag een winkelpand leeg. De puzzelstukjes vielen op hun plaats. We zijn in Harderwijk naar de andere vestiging gaan kijken en ons enthousiasme werd alleen maar groter. We hebben binnen PSW gekeken wat mogelijk was en toen contact gezocht met bibliotheek Venlo. Het balletje ging rollen.”

Win-win situatie
Michelle: “Voor ons was het belangrijk dat we de sfeer in het activiteitencentrum en onze visie en manier van werken met onze deelnemers konden doortrekken naar de bieb. Alle activiteiten die wij doen staan in het teken van de vragen, behoeften en mogelijkheden van onze deelnemers. We willen daarbij zo veel mogelijk meedoen in de ‘gewone maatschappij.’ We kijken wel goed naar belastbaarheid en de eisen die gesteld worden in een bedrijfsmatige omgeving. Het is de bedoeling dat de deelnemers de werkzaamheden zelf verrichten, niet de begeleiders. En dat zij er plezier aan hebben, zich kunnen ontwikkelen en een zinvolle bijdrage kunnen leveren waar ze trots op zijn. Bibliotheek Venlo aan de andere kant, wilde uiteraard een volwaardige, professionele vestiging voor zijn klanten. We kwamen in prima onderling overleg tot overeenstemming en in een best kort tijdbestek was de bieb, gerund door onze deelnemers, een feit. Veel bezoekers vinden het fijn dat er weer een bieb in Tegelen is. Voor iedereen is het een win-win situatie! ”

Het werk
Naast het uitlenen van boeken is er in de bieb een printshop. Bezoekers kunnen zelf printen of worden geholpen door een deelnemer. Door Corona is het voorlezen in de bieb jammer genoeg gestopt. Enkele deelnemers hadden daarvoor een workshop voorlezen gevolgd.

Het voorlezen wordt binnenkort weer opgepakt. Renée: “Vooral voor de sociale contacten moeten we nog meer activiteiten gaan organiseren. Voor kinderen en voor ouderen. Daar gaan we werk van maken.” Op woensdagmiddag is de boekstartcoach van gemeente Venlo in de bieb. Zij geeft jonge ouders uitleg over het belang van lezen voor kinderen en over de mogelijkheden van de bieb. Als laatste is er een kleine computerafdeling die allerlei zaken verzorgd voor het activiteitencentrum zoals de nieuwsbrief, recepten en folders. Soms is er een opdracht van klanten zoals het uittypen van een brief. Deelnemers kunnen ook ontwikkelingsgerichte spellen volgen via een virtual reality bril, bijvoorbeeld leren geld tellen en klanten helpen.

Vivianne
“Ik werk twee dagen per week in de bieb. Op de andere dagen werk ik in het activiteitencentrum van PSW hier tegenover. Ik lees graag en vind het werken in de bieb heel erg leuk. Iedereen heeft zijn eigen taken en we zijn goed op elkaar ingewerkt. Als het nodig is, nemen we taken van elkaar over. We zijn een echt team! Op dinsdag komen uit heel Venlo geleende boeken terug naar ons. Ik selecteer dan welke gereserveerd zijn en welke terug in onze eigen kast kunnen. Ook selecteer ik de boeken die bij andere vestigingen gereserveerd zijn. Ik zorg dat alles netjes klaar staat, op alfabet!

Renée
“Mijn ouders hebben lezen altijd gestimuleerd, daar ben ik heel blij om! Ik lees zelf graag en lees graag voor. Mijn wens was om in een bibliotheek te werken, ik ben heel blij dat ik dat nu kan. Als er groepen kinderen komen mag ik altijd weg van mijn andere werk om voor te lezen! Ik doe vooral de inname en uitgave van boeken, met de computer. Ik vind het dan leuk om bezoekers leestips te geven. Ik ben altijd benieuwd hoe ze dat boek gevonden hebben. Het contact met de bezoekers was in het begin soms een beetje wennen, maar we zijn nu geaccepteerd en het is superleuk! Ze zien dat wij dit werk goed kunnen. Daar ben ik trots op.”

Hanifa
“Ik zet de boeken die terugkomen netjes terug in onze kasten. Zo kunnen de bezoekers ze weer goed vinden. We hebben zelf pictogrammen gemaakt. Zo kan ik zien bij welk soort boeken ik iets neer moet zetten. Ik werk twee dagdelen in de bieb en vind het heel erg leuk.”

Pauline
“Ik werk op dinsdag in de bieb en help Vivianne mee de boeken te verdelen die met transport terugkomen. We vullen elkaar goed aan met werken, dat is fijn!”

De bibliotheek van Tegelen ligt midden in het centrum aan het Wilhelminaplein 119. AC Tegelen ligt er tegenover op nummer 87. Loop gerust eens binnen op een van beide locaties! Of leen een tijdschrift en lees dat in het AC onder het genot van een lekker kopje koffie met eigen gemaakt gebak!